واکاوی فقهی پیامد تغییرجنسیّت در حقوق مالیه نکاح

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

10.22126/tbih.2024.10247.1003

چکیده

تغییرجنسیّت، از مهمترین موضوعاتی است، که توجه فقیهان و حقوق‌دانان را به خود، جلب کرده است. نظر به این که تغییرجنسیّت باعث می‌شود که فرد به جنس مخالف خودش تبدیل شود، پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که پیامد تغییرجنسیّت در رابطه با مهریه و نفقه و هزینه‌های ازدواج  چیست؟ در پاسخ به این پرسش با روش توصیفی- تحلیلی چنین نتیجه‌گیری شده است که تغییرجنسیّت به بازیابی سلامت اجتماعی زوجی که دارای اختلال هویت جنسی است کمک نموده است. لذا، در عقد دایم و موقت، بر مبنای نظریۀ کشف، بنا بر این که عمل تغییرجنسیّت از جانب زوج و پس از آمیزش باشد، زوجه مستحق مهرالمثل است و چنان چه قبل از آمیزش باشد، یا اینکه عمل تغییرجنسیّت از طرف زوجه باشد، زوجه حق مطالبۀ مهریه را ندارد. گفتنی است نفقه تابع اصل عقد می‌باشد و بنابر مفاد قاعده غرور، هریک از زوجین می‌توانند برای جبران خسارات هزینه‌های ازدواج، به دیگری رجوع کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Jurisprudential analysis of the consequences of gender change in financial rights in marriage

نویسنده [English]

  • Sayed Mohammad Hosseini
Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Gender change is one of the most important issues that has attracted the attention of jurists and lawyers. The present study aims to answer this question, what is the consequence of gender change in dowry, alimony, and Marriage expenses? With the descriptive-analytical method, it has been concluded that transgender in a marriage, according to a theory called (discovery), if the husband changes gender after intercourse, the wife has the right to receive the Marriage Portion, and if the husband before intercourse, Gender reassignment, or if the wife changes gender, the wife is not eligible to receive the Marriage Portion. Also, the right to alimony depends on the marriage itself, and either husband or wife can take the marriage expenses from the other if they have the right. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender change
  • Marriage contract
  • Dowry
  • Alimony
  • Marriage expenses

مراجع

جناتی، محمد ابراهیم (1390). رساله توضیح المسائل (استفتاءات). قم، انصار.
 خرازی، سیدمحسن (1379). تغییر جنسیّت. فقه اهل بیت علیهم السلام، 6(23)، 104-147.
شیخ حرعاملی، محمدبن حسن (1409). وسائل الشیعه. قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
صدر، سید محمد (1415). منهاج الصالحین. بیروت، دار الأضواء للطباعة و النشر و التوزیع.
صدر، سید محمد (1420). ما وراء الفقه. بیروت، دار الأضواء للطباعة و النشر و التوزیع.
فاضل لنکرانی، محمد (1385). احکام پزشکان و بیماران. قم، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).
کریمی نیا، محمد مهدی (1389). تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق. قم، مرکز فقهی ائمه اطهار.
کریمی نیا، محمد مهدی (1391). تغییر جنسیت با تأکید بر دیدگاه امام خمینی.  قم، عروج.
محقق داماد، سید مصطفی (1406). قواعد فقه. تهران، مرکز نشر علوم اسلامى.
محسنی، محمد آصف (1424). الفقه و مسائل الطبیة. قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
مدنی تبریزی، سیّد یوسف (1416). المسائل المسنحدثه. قم، انتشارات دهاقانی.
مشکینى، میرزا على (1434). مصطلحات الفقه. بی جا.
موسوى خمینى، سید روح اللّه. (بی‌تا)، تحریر الوسیلة.  قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم.
مؤمن قمی، محمد (1385). فقه و احکام پزشکی. محمد مهدی بهداروند، قم، انتشارات اسلامی.
نجفی، محمد حسن (1404). جواهر الکلام فی شرح شرائع اسلام. بیروت، دارا احیاء التراث العربی.
زمان پور کیاسری، حسین (1382).  بررسی تغییرجنسیّت از دیدگاه فقه شیعه. پایان نامه 3 (کارشناسی ارشد)، قم، حوزه علمیه قم.
کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407). الکافی. تهران، دار الکتب الإسلامیة.
مطهری، احمد (1403).  مستند تحریر الوسیلة. قم، خیام.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار